Η εξέγερση και η απόδραση πέντε κρατουμένων από τις φυλακές Αγίου Στεφάνου Πατρών, στα τέλη Φεβρουαρίου του 1996, ήταν η αρχή μια ταραχώδους περιόδου στις φυλακές όλης τη χώρας.
Μπορεί ο υπουργός Δικαιοσύνης Eυάγγελος Bενιζέλος να απέδωσε την εξέγερση σε οργανωμένο σχέδιο απόδρασης, μιλώντας για «περίεργη ετοιμότητα των πέντε κρατουμένων και για νοικιασμένο αυτοκίνητο που τους περίμενε έξω από τις φυλακές», ωστόσο οι εξελίξεις θα τον διέψευδαν…
Τις επόμενες ημέρες θα έμπαιναν στο «χορό» των εξεγέρσεων οι κρατούμενοι σε άλλες οκτώ φυλακές, με κύριο αίτημα την αποσυμφόρηση και την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, ενώ θα ακολουθούσαν μια απόπειρα από τις φυλακές της Λάρισας και μια εντυπωσιακή ομαδική απόδραση από τις φυλακές της Κέρκυρας.
Όλα ξεκίνησαν στις φυλακές Αγίου Στεφάνου, λίγο μετά το απογευματινό επισκεπτήριο, από την πτέρυγα των αλλοδαπών κρατουμένων. Μέσα σε λίγα λεπτά η αναταραχή θα επεκταθεί και στις άλλες τρεις πτέρυγες και αρκετοί κρατούμενοι βρίσκονται να βάζουν φωτιά στην ταράτσα, κρατώντας μαχαίρια, ξύλα, ακόμη και χειροβομβίδα! Οι εξεγερμένοι παίρνουν ομήρους τον διευθυντή Γιάννη Nικολακάκη και επτά φύλακες και τους κλείνουν στο κελί του γνωστού ισοβίτη Nίκου Kοεμτζή, που παίζει το ρόλο «πυροσβέστη».
Πέντε κρατούμενοι, ανάμεσά τους και ο «Πεταλούδας» Κώστας Σαμαράς εκμεταλλεύονται την αναμπουμπούλα και δραπετεύουν. Στις φυλακές φτάνουν δυνάμεις των MAT και δύο εισαγγελείς για να συναντηθούν με επιτροπή κρατουμένων. Ωστόσο εκείνοι ζητούν να επισκεφθεί τις φυλακές ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Γιώργος Παυλέας, ο οποίος μόλις τρεις μήνες νωρίτερα διαβεβαίωνε ότι θα ληφθούν μέτρα για την αποσυμφόρηση των φυλακών, που ξαφνικά βρέθηκαν με 760 κρατουμένους αντί των 350 που ήταν το ανώτατο όριο.
Τις επόμενες ημέρες οι κρατούμενοι βάζουν φωτιά στα μαγειρεία και λεηλατούν το φαρμακείο των φυλακών. Οκτώ απ΄ αυτούς μεταφέρονται στο νοσοκομείο. Ένας μαχαιρωμένος, τέσσερις αναίσθητοι από τη χρήση βαρβιτουρικών χαπιών και ένας με αναπνευστικά προβλήματα, λόγω του καπνού.
Ταυτόχρονα ανοίγουν νέα «μέτωπα». Στην Κέρκυρα η εξέγερση παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις με πυρπόληση του διοικητηρίου και ομηρία εννιά σωφρονιστικών υπαλλήλων, ενώ στο Βόλο σημειώνονται συμπλοκές Αλβανών κρατουμένων. Στα Διαβατά οι κρατούμενοι απέχουν από το συσσίτιο και στα Τρίκαλα προκαλούν καταστροφές στα κελιά και στα μαγειρεία, ενώ λεηλατούν τα ψυγεία τροφίμων. Στη Νέα Αλικαρνασσό αρνούνται να μπουν στα κελιά τους διαμαρτυρόμενοι για τις συνθήκες που επικρατούν στα σωφρονιστικά καταστήματα και στη Χίο παίρνουν ομήρους τον διευθυντή Mιχάλη Γκιάλη, έναν υπαρχιφύλακα και δύο υπαλλήλους, σε ένδειξη συμπαράστασης στους εξεγερμένους φυλακισμένους της άλλης Eλλάδας. Στον Κορυδαλλό δέκα Αλβανοί ανεβαίνουν στην ταράτσα και καλούν και τους υπόλοιπους να οργανωθούν, ενώ στη Λάρισα οι κρατούμενοι σηκώνουν πανό, ζητώντας αμνηστία και αποδοκιμάζουν τον πρόεδρο του Aρείου Πάγου, Bασίλη Kόκκινο.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, έγινε στις 9 Μαρτίου 1996 η μεγάλη απόπειρα απόδρασης από τις φυλακές της Λάρισας, που απετράπη την τελευταία στιγμή. Αστυνομικοί που περιπολούσαν στον περίγυρο του εξωτερικού τοίχου των φυλακών, είδαν ξαφνικά να ξεπροβάλει το κεφάλι ενός κρατούμενου από τη γη! Mαζί με άλλους συγκρατούμενούς του, επιχειρούσε να αποδράσει από την υπόγεια σήραγγα, που είχαν σκάψει όλες αυτές τις ημέρες του αναβρασμού.
Οι αστυνομικοί κάλεσαν ενισχύσεις και άρχισαν να ρίχνουν δακρυγόνα μέσα στο λαγούμι, με αποτέλεσμα όσοι ήταν ήδη μέσα να οπισθοχωρήσουν! Από την καταμέτρηση διαπιστώθηκε ότι κανένας δεν είχε προλάβει να αποδράσει. Η σήραγγα είχε μήκος δέκα μέτρα και είχε σκαφτεί σε βάθους ενάμισι έως δυόμισι μέτρων. Σε πολλά σημεία ο κρατούμενοι είχαν υποστυλώσει τη σήραγγα με καδρόνια που είχαν ξηλώσει από τη στέγη ενός κτιρίου της φυλακής, ενώ κάθε τρία μέτρα είχαν φτιάξει μικρούς χώρους, ο καθένας από τους οποίους χωρούσε 3-4 άτομα. Εκεί ξεκουράζονταν αυτοί που έσκαβαν το τούνελ! Το χώμα που έβγαζαν το διοχέτευαν στα κελιά.
Ο περιφερειάρχης ευχαρίστησε την επιτροπή κρατουμένων, τους φύλακες και τους αστυνομικούς που εξάντλησαν την υπομονή τους, ενώ υπολόγισε τις ζημιές που προκλήθηκαν σε περίπου 40 εκατομμύρια δραχμές. Ο ισοβίτης Γιάννης Παπαδόπουλος τόνισε τα χρόνια και ζωτικά προβλήματα, που πρέπει να επιλυθούν. Όσο για την σήραγγα που έσκαψαν οι κρατούμενοι, βιντεοσκοπήθηκε για να χρησιμοποιηθεί για εκπαιδευτικούς σκοπούς!