Αλλαγές εκ βάθρων έρχονται στη λειτουργία των ιατροδικαστικών υπηρεσιών, με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών, αλλά και την αποφυγή τραγικών λαθών και αστοχιών, όπως αποκαλύφθηκε μέσα από την υπόθεση της Αμαλιάδας για το θάνατο των βρεφών.
Σε λίγους μήνες, οι Έλληνες Ιατροδικαστές θα έχουν στη διάθεσή τους ένα Πληροφοριακό Σύστημα που θα συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες ηλεκτρονικού υπολογιστή και Τεχνητής Νοημοσύνης.
Πιο αναλυτικά, το Πανεπιστήμιο Πειραιά έχει αναλάβει την υλοποίηση ενός καινοτόμου ερευνητικού έργου, με στόχο την ανάπτυξη ενός ψηφιακού συστήματος υποστήριξης της ιατροδικαστικής διαδικασίας. Επικεφαλής του έργου είναι ο καθηγητής του Τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Ηλίας Μαγκλογιάννης.
Όπως αναφέρει ο κ. Μαγκλογιάννης στο Ertnews.gr, το σύστημα καταγράφει από την αρχή έως το τέλος τη διαδικασία της ιατροδικαστικής εξέτασης. «Είναι ένας ψηφιακός βοηθός για την πιο γρήγορη γραφή του πορίσματος», λέει.
Ο ίδιος εξηγεί πως, «το μηχάνημα που θα χρησιμοποιείται θα είναι ένα τραχήλατο τάμπλετ όταν γίνεται η νεκροψία. Το τάμπλετ αυτό θα σκανάρει τη σορό, θα καταγράφει εικόνες και θα εισάγει ευρήματα. Θα κάνει μετρήσεις και θα μπορεί να διαχωρίζει το σχήμα του τραύματος και από εκεί ο ιατροδικαστής να καταλαβαίνει τι είδους τραύμα είναι».
Πρόκειται για μεγάλη καινοτομία, μοναδική παγκοσμίως, που θα υλοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς και θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025. Όπως μπορείτε να δείτε στο video, το Πληροφοριακό Σύστημα, εγκατεστημένο σε ένα tablet, θα είναι σε θέση να λαμβάνει εικόνες της σορού επί της οποίας επιχειρεί ο ιατροδικαστής. Παράλληλα, ο ιατροδικαστής, μέσω φωνητικής λειτουργίας θα προβαίνει σε προφορική περιγραφή των όσων ο ίδιος παρατηρεί αναφορικά με τη σορό.
Στη συνέχεια, το Πληροφοριακό Σύστημα, ανατρέχοντας σε βάσεις δεδομένων ιατροδικαστικών στοιχείων και εικόνων και με τη χρήση τεχνολογίας ΑΙ, θα προβαίνει σε επεξεργασία των εικόνων και των φωνητικών δεδομένων που έχει εισάγει ο ιατροδικαστής, καταλήγοντας στην αυτόματη σύνταξη σχεδίου ιατροδικαστικής έκθεσης.
Το Πληροφοριακό Σύστημα θα προβαίνει, δηλαδή, σε μια λογική σύνδεση των ευρημάτων ώστε να παρουσιάσει στον ιατροδικαστή μια εκτίμηση αναφορικά με την αιτία θανάτου, τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις εικόνες και τις περιγραφές που ο ίδιος έχει εισάγει στο σύστημα, δίνοντας στον ιατροδικαστή μια πρώτη εικόνα για την υπόθεση, η οποία στηρίζεται στα επιστημονικά δεδομένα της ιατροδικαστικής επιστήμης.
Μετά την αυτόματη σύνταξη του σχεδίου, ο ιατροδικαστής θα μπορεί να επεξεργαστεί το κείμενο της έκθεσης προκειμένου ο ίδιος να προβεί σε συμπληρώσεις ή και αλλαγές εφόσον κατά την αιτιολογημένη επιστημονική κρίση του φρονεί πως το αρχικό συμπέρασμα του Πληροφοριακού Συστήματος δεν είναι εκείνο στο οποίο και ο ίδιος καταλήγει.
Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεται κατακόρυφα ο κίνδυνος λανθασμένης εκτίμησης του ιατροδικαστή αλλά και ο χρόνος που απαιτείται για την ορθή, πλήρη και επιστημονικά τεκμηριωμένη σύνταξη της ιατροδικαστικής έκθεσης. Το Πληροφοριακό Σύστημα της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας του Κράτους αποτελεί ένα πολύτιμο και αναγκαίο εργαλείο που, μαζί με τη διοικητική αναδιοργάνωση, φέρνει μια «νέα εποχή» στην ιατροδικαστική διερεύνηση σοβαρών υποθέσεων, όπως ενδοοικογενειακής ή έμφυλης βίας, υποθέσεις με θύματα ανήλικα, αλλά και υποθέσεις βιασμού ή σεξουαλικής κακοποίησης, στην ταχύτερη σύνταξη των εκθέσεων, αλλά και στη διαφάνεια κάθε βήματος ώστε να μην υπάρχουν αμφισβητήσεις από τα διάδικα μέρη.
Η καθυστέρηση στη σύνταξη των ιατροδικαστικών εκθέσεων έφθανε μέχρι και τα τρία χρόνια, γεγονός που οδηγούσε ακόμη και στην αθώωση κατηγορουμένων από τα δικαστήρια, ενώ η έλλειψη οποιουδήποτε κανόνα για το υποχρεωτικό περιεχόμενό τους και ο «μεσαίωνας» σε ό,τι αφορά τη χρήση της τεχνολογίας στο πλαίσιο των ιατροδικαστικών πράξεων (όλα γίνονται ακόμη με «χαρτί και μολύβι») δημιουργούσαν την εικόνα μιας υπηρεσίας υπό διάλυση.
Τι αλλάζει στις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες
Εκτός από τους πειθαρχικούς ελέγχους που έχουν πραγματοποιηθεί ήδη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, εδώ και δύο χρόνια που έχει ξεκινήσει τη σχετική μεταρρύθμιση έχει προχωρήσει και στην πρόσληψη 32 ιατροδικαστών ενώ έχει αλλάξει και τον τρόπο πρόσληψης νεκροτόμων, χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια.
Παράλληλα, οργάνωσε τις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες της χώρας σε δομή Δημόσιας Υπηρεσίας, υπαγόμενες στη νεοσυσταθείσα Γενική Διεύθυνση Ιατροδικαστικής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Καθορίστηκε το ελάχιστο υποχρεωτικό περιεχόμενο για την ιατροδικαστική έκθεση και συστάθηκε Τριμελής Επιτροπή για την επαναξιολόγηση των ιατροδικαστικών εκθέσεων. Η Eπιτροπή αυτή μπορεί να επιλαμβάνεται μετά από εισαγγελική παραγγελία ή μετά από αιτήματα ατόμων σε περιπτώσεις που υπάρχουν εκτιμήσεις ότι κάτι δεν πάει καλά. Επίσης, καταρτίζεται Κώδικας Δεοντολογίας και Πρωτοκόλλων που σχετίζονται με την ιατροδικαστική.
Στον Πειραιά και την Πάτρα ιδρύθηκαν τοξικολογικά εργαστήρια και έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες για νέο νεκροτομείο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (2025), ενώ έχει υπάρξει μέριμνα τόσο για την ταφή δεκάδων αζήτητων σορών τουλάχιστον επί τριετία του νεκροτομείου Αθηνών στο κοιμητήριο Σχιστού όσο και για τις αζήτητες σορούς των λοιπών νεκροτομείων της χώρας.
