Μέρα κομβικών εξελίξεων η σημερινή Πέμπτη (13/3) καθώς στη δίκη για το Μάτι η εισαγγελέας της Έδρας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων, Σταματίνα Περιμένη ζήτησε την ενοχή 12 κατηγορουμένων, μεταξύ των οποίων στελέχη της Πυροσβεστικής, η τότε Περιφερειάρχης, ο τότε Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας και ο τότε Δήμαρχος Ραφήνας -Πικερμίου, ενώ ζήτησε την απαλλαγή για 9 πρόσωπα.
Για ποιους 12 η εισαγγελέας Σταματίνα Περιμένη πρότεινε ενοχή:
- Ένοχος ο τότε Αρχηγός Σωτήρης Τερζουδης διότι:
Όφειλε να έχει αναλάβει τις εντολές.,Δεν έπρεπε να έχει επιτρέψει την εκτροπή του ελικοπτέρου από το Μάτι προς τα διυλιστήρια.
Με την έναρξη της φωτιάς στο Νταού έπρεπε να έχει φροντίσει να μεταβεί και να αναλάβει ανώτατος αξιωματικός. Έπρεπε να έχει ζητήσει συνδρομή από άλλους φορείς πολιτικής προστασίας αλλά και από τον στρατό. Έπρεπε να έχει διατάξει να μεταβούν στη θάλασσα τα πλωτά μέσα της πυροσβεστικής και όχι να θεωρούν ότι διάσωση κάνει μόνο το Λιμενικό.
- Ενοχή για τον τότε υπαρχηγό Βασίλη Ματθαιόπουλο: Ως έμπειρος αξιωματικός γνώριζε ότι μια τέτοια φωτιά με αυτές τις συνθήκες θα οδηγούσε αν δεν κατασβηνοταν σε απώλειες ζωών.
Όφειλε ως επιχειρησιακός αρχηγός να έχει τα αυτιά του και τα μάτια του παντού. Υπήρχαν πληροφορίες ακόμη και από το ελικόπτερο ότι η φωτιά πάει προς τους οικισμούς. Δεν μερίμνησε για απομάκρυνση πολιτών ενώ ασχολήθηκε με το αν πρέπει να εκκενωθούν οι κατασκηνώσεις.
- Ενοχή για τον τότε Διοικητή του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) της Πυροσβεστικής Ιωάννη Φωστιερη διότι δεν αξιολόγησε τις πληροφορίες που έφθαναν για τη φωτιά και την επικινδυνότητα της.
Επίσης για το ολέθριο λάθος της εκτροπής του ελικοπτέρου καθώς και για την μη κινητοποίηση των Σινουκ ώστε να επιχειρήσουν στο Μάτι.
- Ένοχος ο Διευθυντής του 199 Χρήστος Γκολφίνος διότι δεν αξιοποίησε τις πληροφορίες που λάμβανε από τον κόσμο. Επίσης διότι απομάκρυνε οχήματα κρίσιμα για την πυρκαγιά και γενικά την περιοχή.
- Ένοχος ο Διευθυντής του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας Πυροσβεστικής Φίλιππος Παντελεάκος γιατί δεν συντόνισε τις υπηρεσίες για την ενημέρωση και ειδοποίηση πολιτών.
- Ένοχος ο Διοικητής του ΠΣ Νέας Μάκρης, πρώτος επιτόπιος επικεφαλής, καθώς δεν ενημέρωσε για την κατάσταση της πυρκαγιάς.
- Ένοχος και ο δεύτερος επιτόπιος επικεφαλής, τότε Διοικητής της Διοίκησης Πυροσβεστικής Αθηνών γιατί παρέλειψε να ενημερώσει για τις συνθήκες της πυρκαγιάς.
- Ενοχή για τον Χαράλαμπο Χιώνη, τρίτος επιτόπιος επικεφαλής, γιατί δεν ενημέρωσε για την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί από την εξέλιξη της φωτιάς.
- Ένοχος ο Ιωάννης Καπακης, τότε Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, καθώς “ουδέν έπραξε” για τον μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας. Συνετέλεσε αιτιωδώς στο αποτέλεσμα που επήλθε.
- Ενοχή για την τότε Περιφερειάρχη Ρένα Δούρου. Είχε αρμοδιότητα Πολιτικής Προστασίας, όπως και την αρμοδιότητα σύγκλησης του μηχανισμού. Είχε υποχρέωση να ενημερωθεί και εν συνεχεία να ενημερώσει και να συνεργαστεί με αρμόδιους φορείς και τοπικούς παράγοντες για την προστασία των πολιτών.
- Ενοχή για τον τότε Δήμαρχο Ραφήνας – Πικερμίου Ευάγγελο Μπουρνούς γιατί παρέλειψε την ενημέρωση πολιτών και την λήψη μέτρων πολιτικής προστασίας.
- Τέλος ενοχή για τον κάτοικο Νταού Πεντέλης Κωνσταντίνου Αγγελόπουλου έξω από το σπίτι του οποίου ξέσπασε η φωτιά. Νωρίτερα η Εισαγγελέας έβαλε το ένα δίπλα στο άλλο τα κομμάτια του μοιραίου παζλ που συμπληρώνουν την εικόνα της κόλασης που βίωσε το Μάτι.
Για ποιους 9 η εισαγγελέας Σταματίνα Περιμένη πρότεινε ενοχή
- Απαλλαγή Χρήστου Λάμπρη, εναέριου συντονιστή στο ελικόπτερο της Πυροσβεστικής. Δεν βρίσκω αμέλεια ή παράβαση καθηκόντων, είπε η Εισαγγελέας.
- Αντίστοιχα απαλλαγή για τον Χρήστο Δροσόπουλο.
- Για τον Χρήστο Πορτοζούδη, τότε διοικητής Υπηρεσίας Εναέριων Μέσων ΠΣ, απαλλαγή διότι δεν είχε αρμοδιότητα να εισηγηθεί οτιδήποτε.
- Απαλλαγή για τον Στέφανο Κολοκούρη, τότε Διοικητή 1ης ΕΜΑΚ διότι δεν προκύπτει ότι αμέλησε τα καθήκοντα του.
- Απαλλαγή για τον Χαράλαμπο Συρογιάννη, τότε υποδιοικητή της Υπηρεσίας Εναέριων της Αστυνομίας. Ουδέποτε έλαβε χώρα εντολή και δεν την εξετέλεσε.
- Απαλλαγή για τον τότε Δήμαρχο Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη λόγω αοριστίας της κατηγορίας που αφορά καθαρισμούς.
- Με ίδιο σκεπτικό απαλλαγή για τους Βάιο Θανάσια, τότε αντιδήμαρχο Μαραθώνα,
- τότε αντιδήμαρχο του Μαραθώνα, Αντώνη Παλπατζή
- και τον τότε Δήμαρχο Πεντέλης Δημήτριο – Στέργιο Καψάλη.
Στο στόχαστρο της μπήκαν παραλείψεις αλλά και λανθασμένες αποφάσεις πρωτίστως της Πυροσβεστικής αλλά και της Γραμματείας Πολίτικης Προστασίας και των Αυτοδιοικητικών.
Η Εισαγγελέας κ. Σταματίνα Περιμένη προχώρησε στο κεφάλαιο της αγόρευσης της που αφορά την ανάλυση των πραγματικών περιστατικών από την έναρξη της φωτιάς μέχρι και τις φρικτές σκηνές που εκτυλίχθηκαν την παραλία στο Μάτι όταν άνθρωποι είχαν ήδη καεί και άλλοι βρίσκονταν στην θάλασσα.
Στην κάθε φάση που περιγράφει η εισαγγελική λειτουργός περιγράφει ενέργειες προσώπων που συνδέονται με την ολέθρια κατάληξη της φωτιάς.
Η Εισαγγελέας εντοπίζει πρόβλημα αμέσως μετά την έναρξη της φωτιάς στο Νταού, όταν ήδη μέσα της πυροσβεστικής έχουν μετακινηθεί για την φωτιά στην Κινέτα. “Η φωτιά βρίσκει την περιοχή αποδυναμωμένη σε μέσα”, ανέφερε.
Το επόμενο στάδιο αφορά, κατά την εισαγγελική αγόρευση, το κρίσιμο ζήτημα της παρακολούθησης και εποπτείας των δεδομένων της φωτιάς από τον επιτόπιο επικεφαλής, το οποίο είναι εξαρχής ελλιπές.
Κατά την κ. Περιμένη, η επικεφαλής της Πυροσβεστικής δεν εκτίμησαν έγκαιρα την κατάσταση “σε μια περιοχή με μεγάλο παρελθόν και γεμάτη κόσμο” όπως ανέφερε.
Συνεχίζοντας την ανάλυση των γεγονότων, η εισαγγελέας είπε πως ενώ πλέον η φωτιά έχει γίνει ανεξέλεγκτη:
“Κάποια στιγμή εμφανίζεται ένα εναέριο και το συντονιστικό. Το πρώτο Έρικσον ενημερώνει ότι η φωτιά θα απειλήσει σπίτια και ανθρώπους. Ναι μεν αυτό η Πυροσβεστική το ακούει κάθε μέρα που έχει φωτιά σε εξέλιξη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι μια πληροφορία που δεν θα πρέπει να αξιολογηθεί. Παραλληλα, τηλεφωνούν στο Κέντρο Πολιτικής Προστασίας της Πυροσβεστικής πολίτες, τους λένε ότι “οι συνθήκες σήμερα είναι για να καεί το σύμπαν”. Και ήταν τέτοιες οι συνθήκες που η φωτιά πήγαινε ευθεία στους οικισμούς. Ζητάνε την προσοχή. Αλλά η απάντηση που λαμβάνουν είναι τουλάχιστον αδιάφορη”.
Στο ζήτημα της εκτροπής του αεροσκάφους από το Μάτι προς τα διυλιστήρια Κορίνθου η εισαγγελέας επισήμανε:
“Το Έρικσον έκανε μια βολή και φεύγει να πάει στα διυλιστήρια σε εκτέλεση εντολής. Η εντολή ήταν σαφής. Πας για Μότορ Οιλ. Βεβαίως ήταν μια πολύ σοβαρή και επικίνδυνη υποδομή. Ωστόσο όταν οι καταστάσεις είναι τόσο κρίσιμες, οι αποφάσεις που παίρνονται πρέπει να λαμβάνονται με τη βαρύτητα της κάθε περίστασης. Πρωτίστως οφείλεις να προστατέψεις τους ανθρώπους. Αυτές είναι δύσκολες αποφάσεις που λαμβάνουν αυτοί που βρίσκονται σε μεγάλες θέσεις. Το διυλιστήριο έχει και δικό του σύστημα πυρασφάλειας. Ηταν μια φωτιά που είχε ξεκινήσει πριν από εκείνη στο Μάτι. Θα έπρεπε να ελέγξουν την κατάσταση από τους επίγειους. Είτε γιατί φοβήθηκαν, είτε γιατί πιέστηκαν δεν το έκαναν. Η στάθμιση που έπρεπε να γίνει για να διατεθούν τα ελάχιστα μέσα δεν έγινε ή έγινε καθ’ υπέρβαση γιατί παραβιάστηκε στην πραγματικότητα η ιεράρχηση που βάζει ο ίδιος ο νομοθέτης. Επικράτησε η προστασία της εγκατάστασης,της υποδομής από την προστασία της ανθρώπινης ζωής”.
Αναφερόμενη στο θέμα της απομάκρυνσης η κ. Περιμένη σημείωσε:
“Πρέπει να αφήσουμε τον κόσμο στα σπίτια τους η όχι; Για να πάρεις απόφαση πρέπει να σε απασχολήσει. Την απόφαση αυτή την παίρνει ο δήμαρχος, ο περιφερειάρχης, ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας. Το ζήτημα ήταν από κάποιον να ασκηθεί η αρμοδιότητα. Δεν ασκήθηκε από κανέναν και αυτό είναι τραγικό”.
Για τους ανθρώπους που πνίγηκαν είπε πως η πληροφόρηση πως υπάρχουν άνθρωποι στην θάλασσα έγινε τυχαία:
“Αν γινόταν πιο νωρίς θα μπορούσε να φύγει ο κόσμος να πάει αλλού, όχι σε άλλη ήπειρο. Για αυτούς τους ανθρώπους που τους πήρε το κύμα αν κάποιος τους είχε πει “μην απομακρυνθείτε από την ακτή έρχονται να σας πάρουν” οι νεκροί που πνίγηκαν θα ήταν λιγότεροι. Μάθαμε για τους ανθρώπους στο Μάτι μέσω της Δανίας… Και αφού έμαθαν για αυτούς τους δώδεκα που ήταν στο νερό δεν είπε κανείς τους “μπας και υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι στη θάλασσα; Με τη συνδρομή του λιμενικού που θα μπορούσε να κινητοποιήσει μικρά σκαφάκια. Ο αρχηγός θα έπρεπε να ζητήσει συνδρομή του λιμενικού. Αυτή είναι η πολιτική προστασία”.