Η αστυνόμευση που είναι προσανατολισμένη στις ανάγκες μιας κοινότητας ή γειτονιάς και περιλαμβάνει σύντομες φιλικές επισκέψεις «πόρτα-πόρτα» από ένστολους αστυνομικούς, βελτιώνει σημαντικά τη γνώμη των πολιτών για την αστυνομία και αυξάνει το αίσθημα εμπιστοσύνης και ασφάλειας. Αυτό δείχνει ένα πρωτότυπο επιστημονικό πείραμα, το πρώτο του είδους του, που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (PNAS) της χώρας.
Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Γέιλ, ΜΙΤ και Ράτγκερς μελέτησαν τον αντίκτυπο των αστυνομικών γειτονιάς σε δύο ομάδες η κάθε μία από 926 νοικοκυριά, που επιλέχθηκαν τυχαία. Τη μία ομάδα επισκέπτονταν οι αστυνομικοί απροειδοποίητα, ενώ την άλλη όχι. Το πείραμα διεξήχθη σε συνεργασία με το τοπικό αστυνομικό τμήμα του Νιου Χέιβεν. Στη διάρκεια της επίσκεψης σε ένα σπίτι, ο αστυνομικός έδινε την κάρτα του με τον αριθμό κινητού τηλεφώνου του εργασίας, ώστε να μπορεί ο πολίτης να τον καλέσει άμεσα, αν προκύψει κάποιο πρόβλημα.
Διαπιστώθηκε ότι αρκούσε ακόμη και μία μόνο τέτοια θετική επίσκεψη (όχι για…κακό λόγο), προκειμένου οι άνθρωποι να αρχίσουν να βλέπουν με άλλο μάτι την αστυνομία και να δείχνουν πλέον εμπιστοσύνη και προθυμία συνεργασίας μαζί της. Ο θετικός αντίκτυπος ήταν αισθητός ακόμη και τρεις εβδομάδες αφότου είχε γίνει η επίσκεψη από τους αστυνομικούς στο σπίτι κάποιου και μάλιστα ήταν θετικότερος στους μη λευκούς και σε όσους προηγουμένως είχαν την πιο αρνητική στάση απέναντι στην αστυνομία.
«Οι αρμόδιες Αρχές προωθούν την αστυνόμευση που εστιάζεται στην κοινότητα/γειτονιά ως ένα μέσο για το χτίσιμο εμπιστοσύνης ανάμεσα στους αστυνομικούς και στις γειτονιές/κοινότητες. Όμως, έως τώρα υπήρχαν ελάχιστες ενδείξεις κατά πόσο αυτό πράγματι κάνει τους ανθρώπους να βλέπουν διαφορετικά την αστυνομία. Βρήκαμε ότι ακόμη και μια μόνο κατ’ οίκον επαφή με αστυνομικό βελτίωσε τις απόψεις των κατοίκων για την αστυνομία», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Κάιλ Πέιτον του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Γέιλ.
Μετά την αναταραχή στις ΗΠΑ λόγω του θανάτου του 18χρονου Αφροαμερικανού Μάικλ Μπράουν που πυροβολήθηκε από λευκό αστυνομικό στο Φέργκιουσον του Μισούρι το 2014, μια συμβουλευτική επιτροπή της κυβέρνησης Ομπάμα υπέβαλε προτάσεις για τη βελτίωση των σχέσεων αστυνομίας-πολιτών και έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο θεσμό του αστυνόμου γειτονιάς, ο οποίος εστιάζει στη μη τιμωρητική και θετική επαφή με τα νοικοκυριά.
Το νέο πείραμα έδειξε ότι πράγματι οι αστυνομικοί γειτονιάς, που δεν περιπολούν απλώς, αλλά με δική τους πρωτοβουλία κάνουν και επισκέψεις σε σπίτια για να βεβαιωθούν ότι όλα είναι καλά από άποψη ασφάλειας, βοηθούν ώστε να νιώσουν οι πολίτες πως η αστυνομία είναι πιο αποτελεσματική, ενώ και οι ίδιοι γίνονται πιο συνεργάσιμοι μαζί της, μειώνοντας παράλληλα το ποσοστό των αρνητικών απόψεων για τους αστυνομικούς.
«Τα αποτελέσματα ήσαν εντυπωσιακά. Στην αρχή επικρατούσε σκεπτικισμός κατά πόσο μια επίσκεψη αστυνομικού θα είχε την παραμικρή επίδραση, ακόμη και ανησυχία μήπως τέτοιες επισκέψεις γυρίσουν μπούμερανγκ και οι πολίτες ανταποκριθούν με εχθρότητα ή έλλειψη εμπιστοσύνης. Όμως, αποδείχθηκε ότι τελικά υπήρχε μεγάλη θετική επίδραση και οι άνθρωποι που είχαν δεχθεί την επίσκεψη της αστυνομίας, είχαν στη συνέχεια πολύ καλύτερη άποψη γι’ αυτήν», δήλωσε ο καθηγητής Ντέιβιντ Ραντ του ΜΙΤ.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι με τον τρόπο αυτό μπορεί να προωθηθεί τόσο η μείωση της εγκληματικότητας, όσο και η μείωση της έντασης ανάμεσα στην αστυνομία και στο κοινό, η οποία σε μερικές συνοικίες (συνήθως χαμηλού εισοδήματος και υποβαθμισμένες) είναι μεγαλύτερη από ό,τι σε άλλες. Εκτός από τις επισκέψεις «πόρτα-πόρτα», μια άλλη ιδέα της αστυνομίας στις ΗΠΑ είναι να διοργανώνει συνελεύσεις της αστυνομίας με κατοίκους μιας γειτονιάς ή κοινότητας με στόχο την αλληλοενημέρωση και την αμοιβαία απόκτηση εμπιστοσύνης.
