Χρήσιμες συμβουλές της ΕΛΑΣ για την αποφυγή εξαπάτησης των πολιτών

Με αφορμή περιστατικά εξαπάτησης πολιτών από επιτήδειους, οι οποίοι με διάφορες μεθόδους αποσπούν χρηματικά ποσά από πολίτες, η Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Δυτικής Ελλάδας ενημερώνει τους πολίτες για τις παρακάτω μορφές απάτης:

Απάτη με το πρόσχημα λήψης επιδόματος

Οι δράστες πραγματοποιούν τηλεφωνικές κλήσεις σε πολίτες και προσποιούμενοι τους λογιστές με το πρόσχημα ότι τα υποψήφια θύματα δικαιούνται επίδομα, οι ανυποψίαστοι πολίτες γνωστοποιούν τα στοιχεία του τραπεζικού τους λογαριασμού, με αποτέλεσμα οι δράστες να τους αφαιρούν χρηματικά ποσά.

Απάτη με το πρόσχημα βλάβης σε ηλεκτρολογικό πίνακα  

• οι δράστες εμφανίζονται σε σπίτια των πολιτών, προσποιούμενοι υπαλλήλους ή τεχνικούς της Δ.Ε.Η. και ισχυρίζονται ότι υπάρχει βλάβη στον ηλεκτρολογικό πίνακα του σπιτιού, με κίνδυνο να προκληθεί πυρκαγιά,
• ζητάνε μάλιστα από τους πολίτες να συγκεντρώσουν σε σημείο του σπιτιού χρήματα και αντικείμενα αξίας που υπάρχουν στο σπίτι, για δήθεν προστασία τους από πιθανή πυρκαγιά, ενώ
• σε ανύποπτο χρόνο αφαιρούν τα χρήματα και τα αντικείμενα και διαφεύγουν, συνήθως με όχημα που τους περιμένει συνεργός τους.

Απάτες μέσω αγοραπωλησίας οχημάτων

Οι δράστες χρησιμοποιούν δύο διαφορετικές μεθοδολογίες (modus operandi), που περιγράφονται ως ακολούθως:

α) Οι δράστες εμφανίζονται ως υποψήφιοι αγοραστές οχημάτων:

• μέσω του διαδικτύου, αναζητούν και βρίσκουν ηλεκτρονικές αγγελίες πώλησης οχημάτων, παντός τύπου, με σκοπό την εξαπάτηση των ιδιοκτητών τους,
• αφού έρχονται σε επικοινωνία με τους κατόχους των οχημάτων, συμφωνούν για την αγορά και το αντίτιμο της συναλλαγής,
• στη συνέχεια, επιδεικνύουν στον πωλητή του οχήματος είτε ανύπαρκτο αριθμό λογαριασμού, στον οποίο φαίνεται ψευδής ηλεκτρονική μεταφορά του αντιτίμου της συναλλαγής στο λογαριασμό του, είτε πλαστές βεβαιώσεις μεταφοράς εμβασμάτων στον προαναφερθέντα λογαριασμό,
• οι πωλητές των οχημάτων παραπλανούνται – πείθονται και χωρίς να έχουν διασταυρώσει αν είναι πραγματική η μεταφορά χρημάτων, υποβάλλουν υπεύθυνες δηλώσεις μεταβίβασης οχήματος, τις οποίες οι δράστες χρησιμοποιούν για την μεταβίβαση του οχήματος στο όνομά τους,

• οι δράστες, έχοντας στην κατοχή τους το όχημα εξαφανίζονται, χωρίς να καταβάλλουν το αντίστοιχο τίμημα και συνήθως προβαίνουν στην άμεση μεταπώληση του οχήματος.

β) Οι δράστες εμφανίζονται ως πωλητές των οχημάτων

• καταχωρούν μέσω διαδικτύου ηλεκτρονικές αγγελίες πώλησης εικονικών οχημάτων, παντός τύπου, με σκοπό την εξαπάτηση υποψήφιων αγοραστών. Σε πολλές περιπτώσεις προσφέρουν τα προς πώληση οχήματα σε δελεαστικές τιμές,
• οι υποψήφιοι αγοραστές έρχονται σε επικοινωνία μαζί τους και χωρίς να έχουν δει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων το προς πώληση όχημα, πείθονται για τη φερεγγυότητα του υποτιθέμενου πωλητή και συμφωνούν για την αγορά του,
• στη συνέχεια, καταβάλλουν σε λογαριασμό Πιστωτικού Ιδρύματος που τους υποδεικνύεται από τους δράστες το αντίτιμο που έχει συμφωνηθεί, ως προκαταβολή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν το προς αγορά όχημα βρίσκεται σε απομακρυσμένη περιοχή, πείθονται και καταβάλλουν αντίτιμο και για τη μεταφορά του,
• οι δράστες, εφόσον τα χρήματα έχουν καταβληθεί στον υποδεικνυόμενο από αυτούς λογαριασμό, διακόπτουν κάθε επικοινωνία με τον υποψήφιο αγοραστή και εκταμιεύουν απευθείας το χρηματικό ποσό που κατατέθηκε στο Πιστωτικό Ίδρυμα.

Τονίζεται ότι οι δράστες αποφεύγουν την αυτοπρόσωπη παρουσία με τους παθόντες, επιδιώκοντας αποκλειστικά και μόνο την τηλεφωνική επικοινωνία μαζί τους, μέσω διαφόρων τηλεφωνικών συνδέσεων ή τη διαμεσολάβηση τρίτων προσώπων, για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου εντοπισμού και σύλληψής τους.

Απάτη με το πρόσχημα πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος

Οι δράστες πραγματοποιούν αιφνιδιαστικές τηλεφωνικές κλήσεις σε αυτούς (κυρίως πρωινές και απογευματινές ώρες), προσποιούμενοι άλλοτε τους νοσοκομειακούς γιατρούς και άλλοτε τους δικηγόρους ή αστυνομικούς, υποστηρίζοντας ψευδώς ότι, στενό συγγενικό τους πρόσωπο (συνήθως τέκνο τους) έχει προκαλέσει με υπαιτιότητά του τροχαίο ατύχημα, με συνέπεια τον θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό συνήθως ανήλικου παιδιού.

Προκειμένου να αποφευχθεί η φυλάκιση του συγγενικού τους προσώπου και να απεμπλακεί από τις επικείμενες ποινικές συνέπειες, απαιτούν την καταβολή σημαντικών χρηματικών ποσών, το ύψος των οποίων ποικίλλει, προσαρμοζόμενα σε κάθε υπόθεση ανάλογα με τη δεκτικότητα και την ευπιστία των θυμάτων.

Για να γίνουν πιο πειστικοί, έτεροι συνεργάτες παρεμβάλλονται στην τηλεφωνική επικοινωνία, αναλόγως του φύλου του συγγενικού τους προσώπου, προσποιούμενοι αυτό, εκλιπαρώντας για βοήθεια και ασκώντας αφόρητη ψυχολογική πίεση στα θύματα.

Στη συνέχεια και εφόσον τα θύματα έχουν πεισθεί, είτε εμφανίζονται στην οικία τους για την παραλαβή των χρημάτων, είτε δίνουν ραντεβού σε προκαθορισμένο από τους δράστες τόπο και χρόνο, πλησίον της οικίας.

Επισημαίνεται ότι στα τροχαία ατυχήματα ακολουθούνται πάντα από τις αστυνομικές Αρχές οι νόμιμες και προβλεπόμενες ενέργειες, υπό την καθοδήγηση των κατά τόπους Εισαγγελικών Αρχών και σε καμία περίπτωση δεν υφίστανται παρέκκλιση από αυτές, με την καταβολή χρηματικών ποσών.

Απάτη με τη μέθοδο νοσηλείας συγγενικού προσώπου

Οι δράστες πραγματοποιούν αιφνιδιαστικές τηλεφωνικές κλήσεις στα υποψήφια θύματα και εκμεταλλευόμενοι την αναστάτωση που προκαλείται, τους αναγγέλλουν ότι ένας στενός συγγενής τους εισήχθη εσπευσμένα σε κάποιο νοσοκομείο, λόγω τροχαίου ατυχήματος ή κάποιου άλλου εκτάκτου λόγου και απαιτούν χρήματα για να γίνει άμεσα κάποια ιατρική πράξη, συνήθως χειρουργική επέμβαση.

Επιπλέον, ζητούν από τα υποψήφια θύματα να μεταβούν αμέσως σε συγκεκριμένο σημείο ή να αναμένουν στην οικία τους, όπου άνθρωπος του νοσοκομείου π.χ. ένας νοσηλευτής ή υπάλληλος του ΕΚΑΒ, μεταβαίνει να παραλάβει τα χρήματα και να τα παραδώσει το ταχύτερο δυνατό στους γιατρούς.

Τα θύματα χρησιμοποιούν συνήθως την ίδια τηλεφωνική συσκευή στην οποία δέχθηκαν την κλήση για να καλέσουν στο κινητό τηλέφωνο το συγγενικό τους πρόσωπο, που «δήθεν» νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση.

Μέσα στη σύγχυση τους δεν αντιλαμβάνονται ότι η «γραμμή» είναι ακόμη ανοιχτή με τους δράστες, οι οποίοι δεν τερμάτισαν την προηγούμενη κλήση.

Οι δράστες προσποιούνται ότι απαντούν στην κλήση των θυμάτων και «επιβεβαιώνουν» την άσχημη είδηση, παριστάνοντας για παράδειγμα κάποιον τραυματιοφορέα που κρατάει το κινητό του νοσηλευόμενου.

Επιπλέον, η Ελληνική Αστυνομία συνιστά:

• Να μην πείθεστε εύκολα από άτομα, τα οποία σας “πλησιάζουν” ως γνωστοί συγγενικών – φιλικών προσώπων.
• Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί σε άγνωστα άτομα που επιχειρούν με διάφορα προσχήματα και τεχνάσματα να εισέλθουν στην οικία σας.
• Στην περίπτωση αυτή, να προσέχετε τα προσωπικά σας αντικείμενα, προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αφαίρεσής τους με τη μέθοδο της απασχόλησης.
• Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν άγνωστοι προσπαθήσουν να σας πείσουν για την καταβολή χρηματικού ποσού, με το πρόσχημα επείγουσας ανάγκης συγγενικού – φιλικού προσώπου (π.χ. νοσηλεία σε νοσοκομείο).Το ίδιο μπορεί να προσπαθήσουν και τηλεφωνικά. Για τους ίδιους λόγους να μην ενδίδετε σε προτροπές για συνάντηση (ραντεβού κ.λπ.).
• Σε περιπτώσεις που άγνωστοι επικαλούνται έκτακτη ανάγκη γνωστού -συγγενικού σας προσώπου, να επιδιώκετε πάντα οι ίδιοι να επικοινωνείτε τηλεφωνικά με το γνωστό-συγγενικό σας πρόσωπο, προς επιβεβαίωση των όσων επικαλούνται. Η επικοινωνία να γίνεται με δικό σας τηλέφωνο και κατόπιν δικής σας πρωτοβουλίας και να μην δέχεστε να μιλάτε με άτομο, το οποίο κάλεσαν οι άγνωστοι.
• Σε κάθε περίπτωση, να δηλώνετε ότι δεν πρόκειται να παραδώσετε χρήματα, εάν δεν εμφανιστούν οι γνωστοί-συγγενείς σας.
• Να μην δέχεστε σε καμία περίπτωση άγνωστα άτομα να σας οδηγήσουν σε Πιστωτικό Κατάστημα ή ΑΤΜ για ανάληψη χρηματικού ποσού.
• Να μην πείθεσθε εύκολα σε ευκαιριακές αγορές προϊόντων που σας προτείνουν άγνωστα άτομα, ιδιαίτερα δε δίχως να δείτε πρώτα τα προϊόντα αυτά.
• Να μην πείθεστε από άγνωστους, οι οποίοι εμφανίζονται ως υπάλληλοι Δημόσιας Υπηρεσίας ή άλλου φορέα για την επιδιόρθωση κάποιου τεχνικού προβλήματος, εάν δεν τους έχετε εσείς προηγουμένως καλέσει.
• Να μην πείθεστε όταν άγνωστοι σας ζητούν να καταβάλλετε χρήματα για οφειλές γνωστών ή συγγενικών προσώπων σε δημόσιες υπηρεσίες ή σε καταστήματα-εταιρείες για αγορά αγαθών-προσφορά υπηρεσιών.
• Επισημαίνεται ότι από νοσοκομεία ή από δημόσιες υπηρεσίες δεν χρησιμοποιείται η πρακτική υπάλληλοί τους να μεταβαίνουν σε οικίες ή σε δημόσιους χώρους και να ζητούν από πολίτες την καταβολή χρημάτων για υπηρεσίες που παρέχουν.
• Να έχετε πάντα διαθέσιμους τους τηλεφωνικούς αριθμούς, με τους οποίους πρέπει να επικοινωνήσετε σε περίπτωση ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νοσοκομεία, στενοί συγγενείς κ.α.).
• Προσπαθήστε να συγκρατήσετε τα χαρακτηριστικά των δραστών, καθώς και τα οχήματα με τα οποία κινούνται (αριθμό κυκλοφορίας, μάρκα οχήματος, χρώμα κ.λπ.), για να βοηθήσετε το έργο των διωκτικών αρχών.
• Να ενημερώνετε πάντα τις αστυνομικές Αρχές, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος σας.

Κάθε πολίτης, κάθε φορά που διαπιστώνει τέτοιου είδους συμπεριφορές ή άτομα που προσεγγίζουν είτε τους ίδιους είτε κάποιον από το οικείο περιβάλλον τους, με πρόθεση εξαπάτησης, αλλά και σε περίπτωση που τους αποσπάσουν χρηματικό ποσό, εξαπατώντας τους, καλό είναι να ενημερώνουν άμεσα τις Αστυνομικές Αρχές και να καταγγέλλουν, αντίστοιχα, το περιστατικό. Μπορούν να απευθύνονται στο Τμήμα Δίωξης και Εξιχνίασης της περιοχής τους, ενώ για άμεση αστυνομική επέμβαση μπορούν να επικοινωνούν με την Άμεση Δράση, καλώντας τον τριψήφιο αριθμό 100, ακόμα και στέλνοντας δωρεάν μήνυμα (SMS) στον ίδιο αριθμό.