Κλυδωνισμούς στο παγκόσμιο εμπόριο με αντιδράσεις ντόμινο προκάλεσε η απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς από 10 έως 50% στις εισαγωγές 185 χωρών, και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Από τον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου, ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε λόγο για «διακήρυξη οικονομικής ανεξαρτησίας», κρατώντας έναν πίνακα, στον οποίο αναγράφονταν αναλυτικά τα ποσοστά των δασμών για κάθε χώρα.
Η είδηση προκάλεσε σοκ και δέος, αλλά και πλημμυρίδα αντιδράσεων, καθώς πολλές χώρες ετοιμάζουν ήδη τα αντίμετρα – αντίποινα.
«Ο ασθενής έζησε και θεραπεύεται, κάντε την Αμερική μεγάλη ξανά!»
«Η επιχείρηση τελείωσε! Ο ασθενής έζησε και θεραπεύεται. Η πρόγνωση είναι ότι ο ασθενής θα είναι πολύ πιο δυνατός. μεγαλύτερος, καλύτερος και πιο ανθεκτικός από ποτέ. Κάντε την Αμερική μεγάλη ξανά!!!» αναφέρει στο Truth Social ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, στην πρώτη του ανάρτηση μετά από τις σχετικές ανακοινώσεις.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησε για 60 χώρες ανά τον κόσμο τις οποίες θεωρεί τους μεγαλύτερους εμπορικούς παραβάτες, επιβάλλοντας μεταξύ άλλων 20% δασμούς στην ΕΕ.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι πολύ σκληροί, πολύ, πολύ σκληροί έμποροι. Ξέρετε, σκέφτεστε την Ευρωπαϊκή Ένωση ως πολύ φιλική. Μας κλέβουν, είναι τόσο λυπηρό να το βλέπουμε. Είναι τόσο αξιολύπητο. 39% (η Ε.Ε.) θα τους χρεώσουμε 20%» είπε.
Πρόεδρος ΕΕ: Πρώτα διαπραγμάτευση και μετά απάντηση
Η Κομισιόν δηλώνει προετοιμασμένη για τον εμπορικό πόλεμο, αλλά προτάσσει τη λύση μέσω του διαλόγου με τις ΗΠΑ.
«Από την αρχή, ήμασταν πάντα έτοιμοι να διαπραγματευτούμε με τις ΗΠΑ, ώστε να αρθούν όλα τα εμπόδια που απομένουν στο διατλαντικό εμπόριο. Ταυτόχρονα, είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε. Και τώρα προετοιμαζόμαστε για περαιτέρω αντίμετρα, για να προστατεύσουμε τα συμφέροντα και τις επιχειρήσεις μας» δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ θα έχουν αντίκτυπο και στο εσωτερικό των ΗΠΑ, διαμηνύουν οι Ευρωπαίοι, κάνοντας λόγο για μια δύσκολη πραγματικότητα.
«Πρόκειται για μια επίθεση στην παγκόσμια εμπορική τάξη που βοήθησε στην ευημερία όλου του κόσμου. Η παγκόσμια οικονομία εξ’ ολοκλήρου θα υποφέρει από αυτές τις κακές αποφάσεις» τόνισε ο Όλαφ Σολτς.
«Είναι μία ιστορική στροφή στον προστατευτισμό – μία απόκλιση από τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιλαμβάνεται την οικονομική και κοινωνική πρόοδο από την ίδρυσή της – πιστεύω ακράδαντα ότι αυτός ο εμπορικός πόλεμος, ο οποίος ξεκινά, τελικά δεν θα ωφελήσει κανένα. Θα βλάψει τους πάντες» ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Αυτή η απόφαση είναι καταστροφή για τον οικονομικό κόσμο, μια μεγάλη δυσκολία για την Ευρώπη και πιστεύω ότι είναι επίσης καταστροφή για τις Ην. Πολιτείες και τους Αμερικανούς πολίτες» τόνισε ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Φρανσουά Μπαϊρού.
Υπέρ του διαλόγου και ο Βρετανός πρωθυπουργός, που με ανακούφιση είδε την χώρα του να μένει στην επιβολή του βασικού δασμού του 10%. «Οι διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία οικονομικής ευημερίας, που ενισχύει την υπάρχουσα εμπορική μας σχέση, συνεχίζονται και θα αγωνιστούμε για την καλύτερη συμφωνία για τη Βρετανία» τόνισε ο Κιρ Στάρμερ.
Βλέποντας τον Αμερικανό πρόεδρο να απειλεί με κυρώσεις και τις ασιατικές χώρες που μέχρι τώρα η Κίνα χρησιμοποιούσε για να παρακάμπτει τον οικονομικό αντίκτυπο των προηγούμενων δασμών, το Πεκίνο εμφανίζεται ανοικτό στο διάλογο.
«Η Κίνα είναι πρόθυμη να διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ σε σημαντικά θέματα στον οικονομικό και εμπορικό τομέα» ανέφερε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εμπορίου της Κίνας.
Για σημαντικό αντίκτυπο στις διμερείς σχέσεις κάνει λόγο η Ιαπωνία. Ενώ για την ώρα δεν επιβλήθηκαν επιπρόσθετοι δασμοί σε Μεξικό και Καναδά.
ΗΠΑ: Εκτιμήσεις ότι οι δασμοί αποσκοπούν σε αναδιαπραγμάτευση του πλαισίου
Πέρα από το σκληρό πυρήνα των ψηφοφόρων του Τραμπ που πανηγυρίζει για την πυγμή με την οποία συμπεριφέρεται στον υπόλοιπο πλανήτη- και θα πανηγύριζε ούτως η άλλως για οτιδήποτε- στους υπόλοιπους ψηφοφόρους επικρατεί πολύ μεγάλος προβληματισμός για την επερχόμενη ακρίβεια- ήδη οι τιμές τα τελευταία χρόνια είναι στα ύψη- είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως ο μέσος πολίτης θα τα βγάλει πέρα με νέες αυξήσεις στα πάντα.
Πάντως, δεν φαίνεται πως είναι πειστικό το επιχείρημα του προέδρου και νωρίτερα του αντιπροέδρου πως η «χρυσή εποχή» δεν έρχεται μέσα σε μια νύχτα.
Το βασικό ερώτημα αυτή τη στιγμή είναι πόσο μόνιμο χαρακτήρα έχουν αυτά τα μέτρα. Αν δηλαδή επιβλήθηκαν για να μείνουν ή επιβλήθηκαν για να αναγκάσουν τους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής να προσέλθουν σε διαπραγμάτευση με σκοπό την ανατροπή του προηγουμένου δασμολογικού πλαισίου.
Το μήνυμα έστειλε ο αμερικανός Υπουργός Οικονομίας, ο οποίος παρότρυνε όλες τις χώρες να μην αντιδράσουν άμεσα με αντίμετρα, διότι αυτό θα οδηγήσει -όπως προειδοποίησε- σε νέα απάντηση από την Ουάσιγκτον, αλλά να πάρουν τον χρόνο τους και να σκεφτούν πως θέλουν να προχωρήσουν.
Προς ώρας δεν είναι γνωστό το σκεπτικό του Προέδρου των ΗΠΑ, όμως εκτιμάται ότι θα είναι ανοιχτός σε διαπραγματεύσεις, που εκτιμάται ότι θα είναι σκληρές, με κάθε χώρα ξεχωριστά.
Μεγάλο σοκ και τη Γερμανική βιομηχανία
Η γερμανική βιομηχανία θα δεχθεί το μεγαλύτερο πλήγμα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ έντονη είναι η κριτική της Γερμανίας στους δασμούς. Σύμφωνα με την ΕΡΤ για μια κατ΄εξοχήν εξαγωγική οικονομία, όπως η γερμανική, οι δασμοί και ο εμπορικός πόλεμος είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να της συμβεί.
Ειδικά για τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η σημαντικότερη αγορά. Σχεδόν ένα στα τρία αυτοκίνητα Porsche και ένα στα έξι BMW πήγαν στις ΗΠΑ. BMW, Mercedes, VolksWagen έχουν μονάδες παραγωγής στις ΗΠΑ και στο Μεξικό, αλλά το μεγαλύτερο μέρος των αυτοκινήτων προέρχεται από την Ευρώπη.
Σε Μόναχο και Στουτγάρδη, τις μητροπόλεις της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας η μόνη παρηγοριά είναι ότι οι νέοι δασμοί 20% δεν θα αθροιστούν στους ειδικούς δασμούς 25% για την αυτοκινητοβιομηχανία.
Αρνητικός αντίκτυπος αναμένεται στην αγορά εργασίας, και σε κλάδους όπως η φαρμακοβιομηχανία, με τον κίνδυνο γερμανικές εταιρίες να μεταφέρουν την παραγωγή στις ΗΠΑ.
Παράπλευρη συνέπεια: Το σοκ των αμερικανικών δασμών να γίνει καμπή για την εμπορική πολιτική της ΕΕ, και να καμφθεί η αντίδραση της Γαλλίας στην εμπορική συμφωνία Mercosur με τις χώρες της κεντρικής και νότιας Αμερικής, καθώς η Ευρώπη χρειάζεται πλέον επειγόντως νέους εμπορικούς εταίρους.
«Ο Μακρόν ξεσπάθωσε»
Ο Εμμανουέλ Μακρόν έχει συγκαλέσει ευρεία σύσκεψη με εξαγωγείς και επιχειρηματίες, ενώ χαρακτήρισε την επιβολή δασμών «βάρβαρη».
Ο Γάλλος πρόεδρος μίλησε για «ένα σοκ για το διεθνές εμπόριο και όχι μόνο για την Ευρώπη».
«Αν θέλει να μας υποχρεώσει η Αμερική σε διαπραγματεύσεις, δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να το κάνουμε αυτό. Με αυτούς τους δασμούς πρέπει να είμαστε ενωμένοι και -κυρίως- με μια απάντηση αποφασιστική» είπε ο ίδιος.
Ανησύχησε ιδιαίτερα για τις υπερπόντιες κτήσεις της Γαλλίας, οι οποίες εμφανίζονται σε αυτόν τον κατάλογο των χωρών, αλλά έχουμε τουλάχιστον τέσσερεις υπερπόντιες κτήσεις σε αυτόν τον κατάλογο, που είναι υπερβολικές, με υπερβολικούς δασμούς.
Επανέλαβε ότι το πρώτο πακέτο αντιμέτρων εναντίον της Αμερικής έρχεται τώρα μέσα Απριλίου και αφορά τον χάλυβα και το αλουμίνιο, αλλά το δεύτερο πακέτο που αναμένεται θα είναι ακόμα πιο ισχυρό απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Εμανουέλ Μακρόν είπε ότι θα πρέπει να υπάρξουν δασμοί στις ψηφιακές υπηρεσίες από αμερικανικές εταιρείες και επίσης δήλωσε στους επιχειρηματίες που ήταν παρόντες να μην επενδύσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες προς το παρόν, μέχρι να υπάρξει ξεκαθάρισμα των προθέσεων των ΗΠΑ.
Και είπε χαρακτηριστικά: «Ας μην τους αφήσουμε -και κυρίως οι Ευρωπαίοι- να μην πάει ο καθένας μόνος του».
Προειδοποίησε ότι θα υπάρξει ένας αθέμιτος ανταγωνισμός από την Ασία, διότι εφόσον κλείνουν οι αγορές στην Αμερική, θα «πλημμυρίσουν» οι ασιατικές εταιρείες την Ευρώπη με δικά τους προϊόντα.
Και είπε, επιπλέον, ότι ο μεγαλύτερος χαμένος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες γιατί θα είναι πιο αδύναμοι και πιο φτωχοί αν συνεχίσουν με αυτούς τους δασμούς.
«Κλαίνε» οι αγορές
Αρνητική ήταν η αντίδραση των αγορών, με βουτιά στα χρηματιστήρια, άνοδο της ισοτιμίας ευρώ / δολαρίου και πτώση της τιμής του πετρελαίου.
Αθρόες είναι οι ρευστοποιήσεις στα χρηματιστήρια καθώς οι αγορές προεξοφλούν αρνητικές επιπτώσεις στην παγκόσμια εμπορική δραστηριότητα και κατά συνέπεια στην παγκόσμια οικονομία.
Η κατακόρυφη πτώση στην διεθνή τιμή του πετρελαίου αποτυπώνει τον φόβο των αγορών ότι θα υπάρξει επίπτωση στο παγκόσμιο ΑΕΠ άρα και λιγότερη κατανάλωση ενέργειας.
Το πετρέλαιο υποχωρεί πάνω από 6% ενώ αντίστοιχα έντονα πτωτική είναι και η πορεία της τιμής του φυσικού αερίου.
Το ευρώ ενισχύεται έναντι του δολαρίου. Είναι μια τάση που έχει διαμορφωθεί από τις αρχές του χρόνου και πλέον φαίνεται να ενισχύεται με την ημερήσια άνοδο να ξεπερνά το 2% κάτι όχι συνηθισμένο για την σχέση των δύο νομισμάτων.
Στα χρηματιστήρια, το χρώμα είναι βαθύ κόκκινο και οι πιέσεις εντονότερες στις εταιρείες που εμπλέκονται άμεσα. Ο δείκτης των 500 μεγαλύτερων εμπορικών εταιρειών υποχωρεί κατά περισσότερο από 3,7% καθώς στην εξίσωση έχει μπει και το ενδεχόμενο επιβολής δασμών στη δραστηριότητα των αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών.
